Pubers willen zelf bepalen wat ze doen, maar die keuzes zijn nog niet doordacht.

Je kent het vast wel: je roept je puber voor het avondeten en je krijgt als antwoord standaard: “wacht even!” of “nog 2 minuutjes” en vervolgens komen ze niet. Herkenbaar?

In het dagelijkse leven zijn duidelijke grenzen consequent stellen een hele opgave.
De onderstaande situaties maken het je als ouder nog moeilijker:

• Als je moe bent, ben je snel makkelijker en dus niet consequent. Dat is voor pubers lastig te begrijpen.
• Je wilt niet altijd die boeman zijn in huis en zegt een keer ja terwijl je eigenlijk nee wilt/moet zeggen.
• Dat je grenzen stelt in het belang van de puber, maar dat de puber dat zelf niet inziet.
• Als je puber argumenten gebruikt als:”anderen mogen het wel” of “ik ben al oud en wijs genoeg om zelf een besluit te nemen”.
• Je zit niet op één lijn met je partner v.w.b. de regel/grens/aanpak.

De machtsverhoudingen tussen ouders en jongeren zijn afgelopen jaren veranderd, onze kinderen worden tegenwoordig niet meer altijd met even duidelijke grenzen opgevoed. Dat heeft 2 belangrijke oorzaken:

1. Ouders hadden vroeger minder schermpjes (alleen een tv). Wij zijn zelf niet opgegroeid met alle mobieltjes en andere schermpjes, we hebben geen voorbeeld van onze ouders gekregen hoe je daarmee om moet/kan gaan. Daarnaast zijn jongeren vaak handiger met de huidige technologie dan hun ouders. Denk hierbij aan internet, downloaden, verschillende spellen, apps, mobieltjes enz. Ouders weten steeds minder vaak wat hun kinderen allemaal op social media doen. Pubers lijken door hun voorsprong in de technologie vaak wereldwijzer dan ze zijn. Ze hebben hun (ouderwetse) ouders nog hard nodig in de echte wereld.

2. Ouders zijn steeds vaker bang niet aardig gevonden te worden. Ouders proberen de kinderen het naar de zin te maken en daarmee aardig gevonden te worden. Ouders moeten niet de beste vriend(in) van hun kind willen zijn, toch zie je dat wel steeds vaker. “Mijn moeder is als een vriendin voor mij”. Ja zeggen is makkelijker dan nee, maar grenzen stellen (én handhaven) is beter. Pubers kunnen de gevolgen van hun daden nog niet goed inschatten, niet voor zichzelf en niet voor anderen. Dat is de beste reden om als ouder impopulair te willen zijn en af en toe nee te zeggen. Pubers vragen erom! Onderzoek laat zien dat kinderen die liefdevol, maar streng worden opgevoed het gelukkigste zijn!

Nu weten we dat grenzen stellen onze kinderen gelukkiger maakt, maar hoe doe je dat dan GOEDE en DUIDELIJKE grenzen stellen? 

1.Blijf betrokken, zodat je contact houdt met je puber

Juist in de puberteit is de betrokkenheid bij je kind belangrijk, terwijl veel ouders zich juist terugtrekken als hun kind tiener is geworden.  Ga eens bij een sportwedstrijd van je puber kijken. Leer zijn vrienden kennen, breng samen tijd door of wordt actief binnen de school van je kind.

2. Praat over grenzen

Pubers willen steeds hun grenzen verleggen, daarom willen ze jouw grenzen bespreken of juist deze grenzen opzoeken. Om aan die groeiende zelfstandigheid van je kind tegemoet te komen, moet je je grenzen dus steeds weer bijstellen. Dat is erg moeilijk, daarom is het bespreken van de grenzen belangrijk. Pubers houden zich eerder aan afspraken als ze het idee hebben dat je hun input ook serieus neemt. Praat erover met elkaar i.p.v. alles op te leggen of het juist helemaal los te laten.

3. Vertrouwen laten groeien

Afspraak is afspraak. Dat geldt ook voor regels die je in overleg met je kind hebt bijgesteld. Als je kind zich aan de afspraken houdt, vertrouw je het meer en durf je je kind ook meer vrijheid en verantwoordelijkheid te geven. Dat kun je ook uitleggen: “Als jij je aan de afspraken houdt, ga ik je vertrouwen en zo kun je dus je vrijheid verdienen.” Als je kind zich niet aan de regels houdt, kan het nodig zijn om je kind (een tijdje) wat minder vrijheid te geven.

4. Geef het goede voorbeeld

Zorg ervoor dat je het goede voorbeeld geeft. Kinderen pikken veel gedragingen en opvattingen van hun ouders op. Wil je niet dat je kind rookt, drinkt en uren achter de computer zit? Doe het zelf dan ook niet.

5. Stimuleer de zelfstandigheid en zelfverantwoordelijkheid

Jat je kind iets uit een winkel? Laat het hem zelf terug brengen. Laat jouw puber zijn vriend als een baksteen vallen? Spreek hem aan op dit gedrag. Als je je kind consequent uitlegt wat de gevolgen zijn van zijn gedrag voor anderen of hoe anderen het ervaren, ontstaat er een ontwikkeling van binnenuit. Het gedrag van ouders is hierbij erg belangrijk! Reageer je te streng, dan worden kinderen angstig of boos en kunnen dan niet meer luisteren. Ben je niet streng genoeg, dan word je genegeerd. Praat over hun daden, zo worden ze verantwoordelijk voor hun eigen daden.

TIP: Weet jij voor jezelf als ouder wat jouw grenzen zijn? Als je dat lastig vindt kan het helpen om een vierkant te tekenen op papier en dan aan de binnenkant te schrijven welk gedrag je WEL accepteert en buiten het vierkant wat je NIET accepteert. Denk hierbij aan zaken als voeding, slaaptijden, schermgebruik, drank- en drugsgebruik, taalgebruik enz. Hoe beter jij zelf weet wat jouw grenzen zijn, hoe beter je ze kan toepassen en nastreven. Succes!

Bronnen:
Informatie van verschillende ouders die in in en buiten mijn praktijk heb gesproken.
Eigen ervaring in de opvoeding van mijn kinderen en op mijn werk in het VO.
Puberbrein binnenstebuiten van Huub Nelis en Yvonne van Sark
www.opvoeden.nl